Mô hình Canvas (hay Business Model Canvas) là một dạng mô hình kinh doanh kinh điển. Mô hình Canvas được xem là bản đồ hệ giá trị của mọi doanh nghiệp và là bản kế hoạch kinh doanh toàn diện, rút gọn và trực quan nhất hiện nay.

Đây là một cách thức vận dụng hữu hiệu, đơn giản hóa mọi chiến lược và kế hoạch kinh doanh. Bài viết dưới đây của WowUp sẽ giúp bạn hiểu một cách đầy đủ về mô hình Canvas!

Mô hình Canvas là gì?

Mô hình Canvas (Business Model Canvas) là một công cụ được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực kinh doanh để phác thảo và trình bày tổng quan về một mô hình hoặc một ý tưởng kinh doanh được phát triển bởi hai tác giả người Mĩ Alexander Osterwalder và Yves Pigneur.

Trên thực tế với những mô hình kinh doanh nhỏ lẻ hoặc mang đậm yếu tố truyền thống thường ít để ý đến giá trị tổng thể. Có doanh nghiệp chỉ nghĩ đến lợi nhuận, có đơn vị chỉ chú trọng đến sản phẩm thuần túy,…

Hiện nay với sự hỗ trợ của công nghệ và toàn cầu hóa, các hoạt động cạnh tranh diễn ra cực gay gắt. Việc tạo dựng một nền tảng kinh doanh bền vững dựa trên tổng hòa hệ giá trị cốt lõi của doanh nghiệp sẽ rất quan trọng.

9 thành tố của Business Model Canvas

Mô hình kinh doanh Canvas chia mô hình kinh doanh thành 9 mục cơ bản, mỗi mục đại diện cho một khía cạnh quan trọng của một doanh nghiệp:

• Phân khúc khách hàng (Customer Segments): Những nhóm khách hàng mà doanh nghiệp định hướng và phục vụ.
• Định vị giá trị(Value Propositions): Giá trị mà sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp và để giải quyết vấn đề hoặc cung cấp lợi ích cho khách hàng.
• Kênh phân phối (Channels): Cách doanh nghiệp tiếp cận và giao tiếp với khách hàng.
• Quan hệ khách hàng (Customer Relationships): Cách mà doanh nghiệp xây dựng và duy trì mối quan hệ với khách hàng.
• Nguồn doanh thu (Revenue Streams): Nguồn thu nhập mà doanh nghiệp tạo ra từ mỗi phân khúc khách hàng.
• Nguồn lực chính (Key Resources): Các tài nguyên chủ yếu để hoạt động hiệu quả.
• Hoạt động chính (Key Activities): Các hoạt động quan trọng nhất để doanh nghiệp thực hiện mô hình kinh doanh của mình.
• Đối tác chính (Key Partners): Các đối tác hoặc nhà cung cấp chiến lược quan trọng cho doanh nghiệp.
• Cơ cấu chi phí (Cost Structure): Các chi phí cần thiết để duy trì hoạt động kinh doanh.

Việc sử dụng mô hình Canvas giúp tổ chức thông tin, phát hiện cơ hội và rủi ro, và làm cho mô hình kinh doanh trở nên rõ ràng và dễ hiểu hơn.

Lợi ích của mô hình Canvas

Mô hình Canvas giúp cho các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về mô hình kinh doanh của mình và các yếu tố quan trọng như khách hàng, nguồn lực, đối thủ cạnh tranh và các kênh tiếp thị. Dưới đây là các lợi ích của mô hình Canvas mà các tổ chức cần nắm bắt để áp dụng tối ưu cho doanh nghiệp của mình:

• Tổ chức thông tin: Mô hình Canvas giúp tổ chức thông tin về mô hình kinh doanh một cách logic và có cấu trúc. Điều này giúp cho người dùng dễ dàng hiểu và thảo luận về mô hình kinh doanh của họ.
• Tầm nhìn toàn cảnh: Mô hình Canvas cung cấp cái nhìn tổng thể về cách mà một doanh nghiệp hoạt động. Việc này giúp người sử dụng nhận ra mối quan hệ giữa các yếu tố khác nhau và làm thế nào chúng tương tác với nhau.
• Phát hiện cơ hội và rủi ro: Khi vẽ một mô hình Canvas, người sử dụng thường phải suy nghĩ về các yếu tố như khách hàng mục tiêu, kênh phân phối, hoạt động chính, và các nguồn lực quan trọng. Điều này giúp họ nhận ra cơ hội mới và rủi ro tiềm ẩn.
• Đổi mới: Mô hình Canvas khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới bằng cách đưa ra một cách tiếp cận cấu trúc và linh hoạt để nghĩ về mô hình kinh doanh. Người sử dụng có thể dễ dàng thử nghiệm các ý tưởng mới hoặc điều chỉnh mô hình hiện tại.
• Giao tiếp và hợp tác: Mô hình Canvas là một công cụ hữu ích cho việc giao tiếp và hợp tác giữa các thành viên trong một tổ chức hoặc giữa các bên liên quan. Việc trình bày thông tin một cách cụ thể và hợp nhất trên một bảng lớn giúp mọi người hiểu rõ và tham gia vào quá trình phát triển và thúc đẩy mô hình kinh doanh.
• Quản lý chiến lược: Mô hình Canvas có thể được sử dụng như một công cụ để định hình và quản lý chiến lược kinh doanh. Việc hiểu rõ về mối quan hệ giữa các yếu tố chính giúp tổ chức phát triển và thực thi các chiến lược hiệu quả.

Nhược điểm của mô hình Canvas

Mặc dù mô hình Canvas là một công cụ hữu ích trong việc phác thảo và hiểu mô hình kinh doanh, nhưng cũng có nhược điểm nhất định:

• Không linh hoạt đối với một số ngành công nghiệp: Mô hình Canvas có thể không phản ánh được đầy đủ các đặc điểm và yếu tố quan trọng trong một số ngành công nghiệp cụ thể. Điều này có thể khiến cho việc sử dụng mô hình này không phù hợp cho một số loại doanh nghiệp.
• Thiếu hướng dẫn cụ thể: Mặc dù mô hình Canvas cung cấp một cấu trúc tổng quan, nhưng nó không cung cấp hướng dẫn cụ thể về cách phát triển hoặc thực thi một mô hình kinh doanh. Điều này có thể khiến cho việc áp dụng mô hình này trở nên khó khăn đối với những người không có kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh.
• Không phản ánh sự thay đổi liên tục: Mô hình Canvas thường không linh hoạt đối với việc phản ánh sự thay đổi liên tục trong môi trường kinh doanh. Điều này có thể khiến cho mô hình trở nên lạc hậu nhanh chóng nếu không được cập nhật và điều chỉnh thường xuyên.

Tuy nhiên, mô hình Canvas vẫn là một công cụ hữu ích cho việc hiểu và phác thảo mô hình kinh doanh, đặc biệt là ở giai đoạn sơ khai và trong các cuộc thảo luận nhóm.

Làm thế nào để bắt đầu với mô hình Canvas?

Để bắt đầu với mô hình Canvas, bạn có thể làm theo các bước sau:

• Xác định mục tiêu: Trước hết, hãy xác định mục tiêu của bạn cho việc tạo mô hình Canvas. Bạn muốn làm rõ một ý tưởng kinh doanh mới, cải thiện mô hình kinh doanh hiện tại, hoặc phát triển một chiến lược mới?
• Thu thập thông tin: Thu thập tất cả các thông tin cần thiết về mô hình kinh doanh của bạn, bao gồm thông tin về khách hàng mục tiêu, giá trị đề xuất, kênh phân phối, nguồn doanh thu, nguồn lực chìa khóa, và các yếu tố khác.
• In ra bảng Canvas: In ra hoặc vẽ một bảng Canvas trên một tấm bảng lớn hoặc sử dụng các công cụ trực tuyến hoặc ứng dụng di động để tạo một bảng Canvas kỹ thuật số.
• Điền thông tin: Điền thông tin vào từng ô của bảng Canvas. Bắt đầu với các ô chính như phân khúc khách hàng và Giá trị đề xuất, sau đó di chuyển qua các ô khác như Kênh phân phối, Nguồn lực chính, và các yếu tố khác.
• Thảo luận và điều chỉnh: Sau khi bạn đã điền thông tin, thảo luận với nhóm của bạn hoặc những người liên quan để xem xét và điều chỉnh mô hình Canvas. Điều này có thể là một cơ hội để phát hiện ra các điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, và rủi ro.
• Cải thiện và thử nghiệm: Dựa trên các phản hồi và thảo luận, cải thiện và điều chỉnh mô hình của bạn. Sau đó, thử nghiệm mô hình này trong thực tế hoặc tiếp tục phân tích để tối ưu hoạt động kinh doanh của mình.
• Theo dõi và đánh giá: Theo dõi hiệu quả của mô hình kinh doanh theo thời gian và đánh giá các chỉ số kinh doanh để xem liệu mô hình của bạn có đạt được mục tiêu hay không và có cần điều chỉnh hay không.

Như vậy, qua bài viết trên, bạn cũng đã hiểu hơn phần nào về mô hình Canvas. Để hiểu rõ và ứng dụng hiệu quả, hãy thực hành thường xuyên để đạt kết quả mong đợi nhé. WowUp mong rằng bài viết này sẽ đem đến thông tin hữu ích dành cho bạn, hãy truy cập trang Blogs chính thức của WowUp để cùng tìm hiểu thêm về các chủ đề khác nhé!